Havre Tarifi, Nasıl Yapılır?
Adıyaman mutfağında kutsal lokma olarak bilinen özel gün yemeklerinden biri de Havre dır. Riayet edilir ki; Hz. Ali efendimizin çocukları olan Hasan ve Hüseyin bir gün ortadan kaybolurlar. Tüm çabalara ve aramalara rağmen bulunamazlar. Bu durum Ehli-beyt sevenleri tarafından büyük bir üzüntüyle karşılanır. Giderek mateme dönüşen bu üzüntüye dayanamayan Hoca-i Hızır(Hızır A.S) yedinci günün akşamı çocukları bularak anneleri Hz Fatmaya teslim eder. Böylece bu sevince Hoca-i Hızır lokması olan Havre ile karşılık verilir. Havre, Adıyamanlı Alevilerin tutuğu, Şubat ayının 11 de başlayan ve yedi gün tutulan Hızır Orucunun bitimine denk gelen, bir çeşit bayram yemeğidir. Son günün akşamında hane halkı ve misafirlere ikram edilir. Ayrıca en az yedi kapıya (komşuya) lokma niyetine dağıtılır. Buna Hızır Lokması da denilir.
Malzemeler
Kıyma Et 2 Kg.(Az yağlı)
Susam 200 gr.
Soğan 700 gr.
Tereyağı 250 gr.
Tuz Yeteri kadar
Pul biber İsteğe bağlı
Çirtan(kurutulmuş çökelek) ½ kg.
Hamurunun hazırlanması: Mayasız buğday unu bir leğende ekmeklik hamur kıvamına gelinceye kadar yoğrulur. Oklavayla ekmek tahtası üzerinde taplama kalınlığında ve sacın büyüklüğüne göre açılır.
İçinin hazırlanması: Susamlar ayrı bir tencerede, yağda bir süre kavrulur. İnce kıyılmış soğanlar ilave edilerek soğanlar pembeleşince üzerine kıyma ilave edilir. Etler soğan ve susamla birlikte pişince tencereyle beraber bir kenara koyulur. Ayrı bir kapta ılık su ile yumuşatılan çirtan bir kenarda bekletilir.
Havrenin yapılması: Ekmek sacı islerinden arındırılıncaya kadar yıkanır ve silinir. Ocağın üzerine koyularak içine tereyağı ya da margarin konularak eritilir. Sac büyüklüğünde açılmış ekmek sacın içine serilir, serilen ekmek hamurunun üzerine hazırlanan iç harç yayıldıktan sonra üzerine yeteri kadar suda yumuşatılmış çirtan serpilir. Sonra ikinci ekmek hamuru ile havre kapatılır. Hamurun ortasına oklava ile bir delik açılarak sacın altındaki tereyağının üst hamura da çıkması sağlanır. Alt yüzü piştikten sonra ikinci yüzü çevrilir. İkinci yüzü kızaran havre keskin bir bıçakla dilimlendikten sonra kutsal yemeğimiz havre servise ve Hoca-i Hızır lokması olarak dağıtılmaya hazırdır.
Not: Bu Kutsal yemeğin, ikinci bir pişirme tekniği de vardır. Bu defa birinci saca hazırlanan havrenin üzerine ikinci bir sac kapatılır, ocakta yakılarak kor haline gelmiş ateşe gömülerek altının ve üstünün çevrilmeden, aynı anda pişirilmesi sağlanır. Gelişen teknolojik imkânlar bu lokmanın fırınlarda da pişirilmesine olanak sağlamıştır.