- DEPREM
ŞİDDETLERİ
- 1- Duyulmayan
- (a) : Titreşimler insanlar tarafından
hissedilmeyip, yalnız sismograflarca kaydedilirler.
-
- 2- Çok Hafif
- (a) : Sarsıntılar yapıların en üst
katlarında ,dinlenme bulunan az kişi tarafından hissedilir.
-
- 3- Hafif
- (a) : Deprem ev içerisinde az kişi,
dışarıda ise sadece uygun şartlar altındaki kişiler tarafından
hissedilir. Sarsıntı, yoldan geçen hafif bir kamyonetin meydana
getirdiği sallantı gibidir. Dikkatli kişiler, üst katlarda daha
belirli olan asılmış eşyalardaki hafif sallantıyı izleyebilirler.
-
- 4- Orta Şiddetli
- (a) : Deprem ev içerisinde çok,
dışarıda ise az kişi tarafından hissedilir. Sarsıntı, yoldan geçen
ağır yüklü bir kamyonun oluşturduğu sallantı gibidir. Kapı,
pencere ve mutfak eşyaları v.s. titrer, asılı eşyalar biraz
sallanır. Ağzı açık kaplarda olan sıvılar biraz dökülür. Araç
içerisindeki kişiler sallantıyı hissetmezler.
-
- 5- Şiddetli
- (a) : Deprem, yapı içerisinde herkes,
dışarıda ise çok kişi tarafından hissedilir. Uyumakta olan çok
kişi uyanır, az sayıda dışarı kaçan olur. Hayvanlar huysuzlanmaya
başlar. Yapılar baştan aşağıya titrerler, asılmış eşyalar ve
duvarlara asılmış resimler önemli derecede sarsılır. Sarkaçlı
saatler durur. Az miktarda sabit olmayan eşyalar yerlerini
değistirebilirler ya da devrilebilirler. Açık kapı ve pencereler
şiddetle itilip kapanırlar, iyi kilitlenmemiş kapalı kapılar
açılabilir. İyice dolu, ağzı açık kaplardaki sıvılar dökülür.
Sarsıntı yapı içerisine ağır bir eşyanın düşmesi gibi hissedilir.
- (b) : A tipi yapılarda hafif hasar
olabilir.
- (c) : Bazen kaynak sularının debisi
değişebilir.
-
- 6- Çok
Şiddetli
- (a) : Deprem ev içerisinde ve dışarıda
hemen hemen herkes tarafından hissedilir. Ev içerisindeki birçok
kişi korkar ve dışarı kaçarlar, bazı kişiler dengelerini
kaybederler. Evcil hayvanlar ağıllarından dışarı kaçarlar. Bazı
hallerde tabak, bardak v.s.gibi cam eşyalar kırılabilir, kitaplar
raflardan aşağıya düşerler. Ağır mobilyalar yerlerini
değiştirirler.
- (b) : A tipi çok ve B tipi az
yapılarda hafif hasar ve A tipi az yapıda orta hasar görülür.
- (c) : Bazı durumlarda nemli zeminlerde
1 cm. genişliğinde çatlaklar olabilir. Dağlarda rastgele yer
kaymaları, pınar sularında ve yeraltı su düzeylerinde
değişiklikler görülebilir.
-
- 7- Hasar Yapıcı
- (a) : Herkes korkar ve dışarı kaçar,
pek çok kişi oturdukları yerden kalkmakta güçlük çekerler.
Sarsıntı, araç kullanan kişiler tarafından önemli olarak
hissedilir.
- (b) : C tipi çok binada hafif hasar, B
tipi çok binada orta hasar, A tipi çok binada ağır hasar, A tipi
az binada yıkıntı görülür.
- (c) : Sular çalkalanır ve bulanır.
Kaynak suyu debisi ve yeraltı su düzeyi değişebilir. Bazı
durumlarda kaynak suları kesilir ya da kuru kaynaklar yeniden
akmaya başlar. Bir kısım kum çakıl birikintilerinde kaymalar olur.
Yollarda heyelan ve çatlama olabilir. Yeraltı boruları ek
yerlerinden hasara uğrayabilir. Taş duvarlarda çatlak ve yarıklar
oluşur.
-
- 8
Yıkıcı
- (a) : Korku ve panik meydana gelir.
Araç kullanan kişiler rahatsız olur. Ağaç dalları kırılıp, düşer.
En ağır mobilyalar bile hareket eder ya da yer değiştirerek
devrilir. Asılı lambalar zarar görür.
-
 (b) : C tipi çok
yapıda orta hasar, C tipi az yapıda ağır hasar, B tipi çok yapıda
ağır hasar, A tipi çok yapıda yıkıntı görülür. Boruların ek
yerleri kırılır. Abide ve heykeller hareket eder ya da burkulur.
Mezar taşları devrilir. Taş duvarlar yıkılır.
- (c) : Dik şevli yol kenarlarında ve
vadi içlerinde küçük yer kaymaları olabilir. Zeminde farklı
genişliklerde cm. ölçüsünde çatlaklar oluşabilir. Göl suları
bulanır, yeni kaynaklar meydana çıkabilir. Kuru kaynak sularının
akıntıları ve yeraltı su düzeyleri değişir.
-
- 9- Çok
Yıkıcı
- (a) : Genel panik. Mobilyalarda önemli
hasar olur. Hayvanlar rastgele öte beriye kaçışır ve bağrışırlar.
- (b) : C tipi çok yapıda ağır hasar, C
tipi az yapıda yıkıntı, B tipi çok yapıda yıkıntı, B tipi az
yapıda fazla yıkıntı ve A tipi çok yapıda fazla yıkıntı görülür.
Heykel ve sütunlar düşer. Bentlerde önemli hasarlar olur. Toprak
altındaki borular kırılır. Demiryolu rayları eğrilip, bükülür
yollar bozulur.
- (c) : Düzlük yerlerde çokça su, kum ve
çamur tasmaları görülür. Zeminde 10 cm. genişliğine dek çatlaklar
oluşur. Eğimli yerlerde ve nehir teraslarında bu çatlaklar 10
cm.den daha büyüktür. Bunların dışında, çok sayıda hafif çatlaklar
görülür. Kaya düşmeleri, birçok yer kaymaları ve dağ kaymaları,
sularda büyük dalgalanmalar meydana gelebilir. Kuru kayalar
yeniden sulanır, sulu olanlar kurur.
-
- 10 Ağır Yıkıcı
- (b) : C tipi çok yapıda yıkıntı, C
tipi az yapıda yıkıntı, B tipi çok yapıda fazla yıkıntı, A tipi
pek çok yapıda fazla yıkıntı görülür. Baraj, bent ve köprülerde
önemli hasarlar olur. Tren yolu rayları eğrilir. Yeraltındaki
borular kırılır ya da eğrilir. Asfalt ve parke yollarda kasisler
olusur.
- (c) : Zeminde birkaç desimetre
ölçüsünde çatlaklar oluşabilir. Bazen 1 m. genişliğinde çatlaklar
da olabilir. Nehir teraslarında ve dik meyilli yerlerde büyük
heyelanlar olur. Büyük kaya düşmeleri meydana gelir. Yeraltı su
seviyesi değişir. Kanal, göl ve nehir suları karalar üzerine
taşar. Yeni göller olusabilir.
-
- 11- Çok Ağır
Yıkıcı
- (b) : İyi yapılmış yapılarda,
köprülerde, su bentleri, barajlar ve tren yolu raylarında
tehlikeli hasarlar olur. Yol ve caddeler kullanılmaz hale gelir.
Yeraltındaki borular kırılır.
- (c) : Yer, yatay ve düşey doğrultudaki
hareketler nedeniyle geniş yarık ve çatlaklar tarafından önemli
biçimde bozulur. Çok sayıda yer kayması ve kaya düşmesi meydana
gelir. Kum ve çamur fışkırmaları görülür.
-
- 12- Yok Edici
(Manzara Değişir)
- (b) : Pratik olarak toprağın altında
ve üstündeki tüm yapılar baştanbaşa yıkıntıya uğrar.
- (c) : Yer yüzeyi büsbütün değişir.
Geniş ölçüde çatlak ve yarıklarda, yatay ve düşey hareketlerin yön
miktarları izlenebilir. Kaya düşmeleri ve nehir versanlarındaki
göçmeler çok geniş bir bölgeyi kaplarlar. Yeni göller ve
çağlayanlar oluşur.
-
|
MENU