MENUDeprem Öncesinde Sırasında Sonrasında Yapılması Gereken İşlemler
Deprem Öncesinde Yapmanız Gerekenler
- Önceden hazırlıklı olmak hayatınızı kurtarabilir. Bunun için, olası bir depremden önce Acil Durum Planınızı yapın ve bu planı aile fertlerinize ve yakınlarınıza öğretin. Planınızın tatbikatını ailenizle veya komşularınızla birlikte yapın. İşbölümü yapın. İhtiyaçlarınızın listesini çıkartıp, temin edin.
- Ağır beyaz eşyayı, mobilyayı, mutfak ve kitap raflarını düşmeyecek şekilde duvara vida yardımı ile sabitleyin.
- Olası bir depremde, çıkabilecek olası bir yangın için Yangın Söndürme Cihazı bulundurun ve bu cihazın kullanımını öğrenin ve ailenize ve yakınlarınıza öğretin.
- Herhangi bir yaralanma, bayılma, şok olaylarında neler yapılması gerektiği konusunda ilkyardım bilgilerini öğrenin ve yakınlarınızı bu konularda eğitin. İlkyardım Çantası hazırlayın.
- Deprem sigortası konusunda sigorta şirketleriyle görüşüp, ev ve ev eşyalarınızı depreme karşı sigorta yaptırın. Bu davranış, deprem sonrası maddi kaybınızı karşılayacaktır.
- Deprem olayı bittikten sonra, yanınıza almanız gereken önemli evrak, para veya eşyalarla birlikte dışarıya çıkmanın planını ve bunun tatbikatını yapın.
- Değişik mekanlarda depreme yakalanacağınızı varsayarak, o mekana göre deprem anında neler yapılması gerekiyorsa o bilgileri okuyup öğrenin, yakınlarınıza da anlatın.
- Ailenizle dışarıda bulundukları süre içerisinde iletişim kurabilmeyi düzene koyun. Olası bir depremde aile bireylerinin birbirlerine ulaşamadıkları durumlar için alternatif buluşma yerleri belirleyin.
- El altında kurutulmuş, bozulmayan yiyecek ve su bulundurun.
- Deprem sonrası radyo, el feneri gibi cihazlara ihtiyacınız olacaktır. Bunların pille çalışır olmasına dikkat edin ve yetecek miktarda pil alınız.
- Yanınızda acil telefon numaralarını, telefon kartı veya jeton bulundurun.
- Aile üyelerinize; doğalgaz, su vanasının ve elektrik şartelinin yerleri ve kapanış şekillerini öğretin. Deprem anında bu cihazları etkisiz hale getirmeyi öğretin. Tatbikatını aile bireylerinizle birlikte yapın.
- Depremde evinizin çökebileceğini hesaba katarak, evin en güvenilir bölümü tespit edin. Bunun için yatağınızın iki yanına tahta sandıklar yaptırmanız ve içlerini kitapla doldurmanız yararlı olabilir. Kitaplar büyük bir ağırlık altında ezilmeyecek, etrafına saracağınız kalın ip sandığın patlamasına engel olacaktır. Sandık yoksa yatağın kenarına veya yanına yan yatarak cenin pozisyonunu alma tatbikatını yapın.
- Kıymetli evraklarınızın (tapu, pasaport, nüfus cüzdanı) ve faturalarınızın (elektrik, su, telefon, doğalgaz) noterden onaylı birer fotokopilerini bir yakınınızda muhafaza ettiriniz.
Deprem Sırasında Yapmanız Gerekenler
- Sakin ve soğukkanlı olmaya çalışın. Panik yapmayın. Panik ile oluşabilecek izdihamın deprem kadar tehlikeli olabileceğini unutmayınız.
- Kesinlikle yüksek katlardan atlamaya çalışmayın. Balkon ve pencerelerden uzak durun.
- Her nerede olursanız olun, zeminin şiddetle hareket etmesi olasılığına hazır olun, kendinizi sağlam bir nesnenin korumasına alın. Bunu yapamıyorsanız, yere çökün, başınızı ve yüzünüzü koruyacak biçimde kapatın. Cenin pozisyonu alın. İlk sarsıntıyı izleyecek diğer sarsıntılara da hazır olun.10-15 saniyede kaçabilecekseniz;
- Eğer bulunduğunuz noktadan kendinizi 10-15 saniyede bina dışına çıkartacak, güvenli bir açık alana ulaştıracak bir pozisyonunuz varsa bu yolu saptayın. (Bu yöntem sadece giriş altı, giriş ve birinci katta olanlar için geçerlidir.)
- Bazı durumlarda ani bir çıkış olanağı yaratabilirsiniz (giriş katındaki camı bir nesneyle kırarak dışarı çıkmak gibi).
- Binayı terk ederken mutlaka başınızı yüksekten veya tavandan düşen nesnelerden korumalısınız. Bir kask yada baret, bulamazsanız bir sandalye, bir tahta parçası, büyük ve kalın bir kitap işinize yarayabilir.
- Eğer 10-15 saniyede binayı terk etme olanağı bulunmuyorsa, kesinlikle oradan oraya koşmayın ve ayakta durmayın.
- Merdivenlerden, merdiven boşluklarından uzak durun, asansör kullanmayın.
- Bir yaşam üçgeni alanı yaratın. Para kasaları, buzdolabı, çamaşır ve bulaşık makinesi gibi nesnelerin yanına yatın ve cenin pozisyonunu alın. Herhangi bir yıkılma anında bu nesneler belki ezilecek ama yok olmayacaktır.
- Mutfak ve banyolar en uygun korunma mekanlarıdır. Çünkü enkaz altında kalındığı takdirde bu bölümlerde hem yaşam üçgeni alanı yaratabileceğiniz unsurlar vardır, hem de patlayan borulardan sızan su içilebilir.
Dışarıdaysanız ;
- Açık alanlara gitmeye çalışınız. Elektrik, telefon ve yüksek gerilim tel ve direklerinden, bacalar, çatı altı, anıt, kule, yüksek bina ve duvarlardan uzak durunuz.
- Deprem sırasında bir arabada bulunuyorsanız geçitlerden, köprülerden uzakta bir yerde arabanızı durdurunuz ve sarsıntı geçinceye kadar içinden çıkmayınız.
- Deprem sırasında okulda iseniz; sıraların aralarındaki boşluklara girerek cenin pozisyonunu alın. Eğer aralarda boşluklar yoksa sıraların önlerine veya yanlarına geçerek cenin pozisyonunu alınız.
Deprem Sonrası Yapmanız Gerekenler
- Yaralanıp yaralanmadığınızı kontrol edin. İlk yardım yapın.
- Kalabalık bir yerde bulunuyorsanız paniği engellemeye çalışın ve düzenli bir şekilde çıkışı sağlayınız. Aileniz özellikle çocuklarınızla konuşarak akinleştirin, onlara moral veriniz.
- Güvenlik kontrolü yapın. Gaz kaçağını kontrol ediniz. Gaz kaçağı olup olmadığından emin olana kadar kibrit ateşlemeyin. Elektriği kullanmayın.
- Bina içinde karanlıkta kalsanız bile kibrit, çakmak, mum, gaz lambası, piknik tüpü kullanmayınız. Başlangıç halinde olan küçük yangınları söndürünüz.
- Arka arkaya gelebilecek sallantılara karşı hazırlıklı olun.
- Etrafta cam kırığı, kesici ve yaralayıcı maddeler olacağı için kalın elbise ve ayakkabı giyin.
- Elektrik, doğalgaz ve su hatlarında arıza meydana gelebilir. Sigortalarınızı gevşetmeden, su ve doğalgaz vanalarını kapatmadan, ocağınızı ve sobanızı söndürmeden evinizi terk etmeyiniz.
- Şiddetli bir sarsıntı sonrasında eğer bina zarar görmemişse, binaya girmek için en az bir saat bekleyiniz.
- Etrafa saçılmış olan kimyasal, yanıcı ve parlayıcı maddeleri temizleyin ve kaldırın.
- İlmi bir dayanağı olmayan dedikodulara inanmayınız. Bu konuda yetkili makamların açıklamalarına itimat ediniz.
- Zarar görmüş binalara girmek için yetkililerin talimatlarıyla birlikte hareket edin.
- Binanın kat sayısını, her katta kaç dairenin bulunduğunu, hanelerdeki vatandaşlarımızın sayılarını, cinsiyetlerini mümkünse adlarını, misafirleri olup olmadığını bir kağıda yazınız. Eğer biliyorsanız evin iç planını belirten basit bir krokiyi de çizdikten sonra kurtarma için gelen profesyonel ekibe teslim ediniz.
- Bina içindeki parlayıcı, patlayıcı, kolay yanıcı maddelerin yerleri biliyorsanız yerlerini işaretleyin, not alın ya da uyarıcı ibareler koyun. Bu bölümlere kesinlikle ateşle yaklaşmayın.
- Enkazdan aldığınız ilk sese yönelmeyiniz. Yerini işaretledikten sonra binanın bütün bölümlerini arayarak diğer canlıları da tespit ediniz. Eğer kurtarma eğitimi almış iseniz mevcut canlıların kurtarmadaki önceliklerini belirleyiniz.
- Depremden sonra ilk 12 saat, cankurtarma faaliyetleri açısından hayati ehemmiyet arz etmektedir. Aşırı telefon trafiğinin santralleri kilitleyip, telefonları kullanılamaz hale getirdiğinden, daha önemli haberleşmelerin yapılabilmesi için telefonunuzu kullanmayın.
