MENUKoalisyon Hükümeti Nedir, Koalisyon Nasıl Kurulur ve Çalışır
Koalisyon çok partili rejimlerde tek başına iktidar olacak oyu alamayan partilerin belli anlaşmalar ile bir araya gelerek hükümeti kurmalarıdır. Yani kısaca iktidar hükümeti olabilmek için 2 veya 3 hatta 4 partinin ortaklık kurmasıdır. Bu partilerin aralarında belirli koşullar ile yapılacak icraatlar belirlenir ve bu koşullara bağlı kalmak kaydıyla hükümet kurulur. Hükümeti kuran partiler bakanlıkları paylaşırlar ve bu bakanlıklar uyum içinde çalışmalıdırlar. Partiler arasındaki anlaşma ve icraat programı kamuoyuna açıklanır ve güçlü bir hükümet olacağız mesajı verilmelidir. Koalisyon hükümeti halkın %51 den daha fazlasını temsile örneğin en az %70-80 ler üstü bir seviyede direkt olarak hükümette temsil edilmesi anlamına da geliyor. Koalisyon hükümeti nihai olarak meclisten güvenoyu alarak resmi olarak kurulmuş olmaktadır.
Koalisyon hükümetlerinin dezavantajları
Birçok görüşe hakim parti olduğundan ve aralarında ufak anlaşmazlıkları dahi çözemedikleri görülürse zayıf ve kırılgan güçlü olmayan hükümet modeli kimseye güven vermez. Bu görüntü ekonomik anlamda da iç ve dış politika anlamında da hükümeti güçsüz kılabilir ve koalisyon hükümeti kuran partiler bir sonraki seçimde daha az oy alabilirler.
Önemli icraatları güçlü olan parti tek başına yapamaz ve diğer koalisyon ortaklarına bunu kabul ettirmek zorundadır, diğer partiler bu icraatı kendi istedikleri bazı şartları güçlü olan partinin de kabul etmemesi ve anlaşamamaları durumda ortada belirsizlik ve çözümsüzlük kalabilir.
Ortaklık yapan her parti kendi tabanını bu konuda ikna edebilmeli ve zaman içerisinde de sürekli onları bu konuda ikna ile idare edebilmelidir, tabanını idare edemeyen koalisyon hükümetlerinde çok büyük sorunlar olabilir, tabanlar birbirleriyle çarpışabilirler.
Tek başına sorgulamadan halkın diğer kısmının görüşünü almadan icraat yapmaya alışmış bir parti koalisyon hükümetinde istediği her şeyi yapamayacağından bir süre sonra bu durumdan rahatsız olabilir ve erken seçime gitmek isteyebilir.
Koalisyon hükümetlerinin avantajları
Birden çok parti mecliste ve direkt olarak hükümette temsil edildiğinden ülkedeki birçok seçmene yönelik ve onları memnun edebilecek daha çok icraat yapılabilir. Önemli olan çoğunluğu memnun edebilecek uygulamaları yapabilmektir.
Bu tip hükümetlerde genelde her icraat sorgulanır ve sadece 1 partinin kararı ile uygulamaya geçilmez, dolayısı ile fren görevi görebilecek partilerin olması avantajlıdır. Bir nevi hükümet içinde muhalefet görevi üstlenecek partilerin olması da avantajdır.
Eğer güçlü bir hükümet icraatı yapılabilirse koalisyonu kuran partiler bir sonraki seçimde çok büyük oy oranları alabilirler ve koalisyon bu partilere olumlu yansır.
Koalisyon hükümeti kurmak aslında bir şanstır, mademki birden çok parti hükümette o zaman daha çok değişiklik örneğin anayasa değişikliği tüm milletin lehine olacak şekilde yapılabilir ve bu konuda iktidar partilerine oy bakımından çok büyük avantaj sağlayabilir.
Tek başında iktidar olan partinin diğer %50 %55-%60 kesime bir nevi hükümdarlık etmiş olması koalisyon hükümetleri ile engellenir.
Çalışan icraat yapan ve azınlıklıkların da haklarını gözeten bir koalisyon modeli ülkeye ve millete çok büyük fayda sağlayabilir ve ekonomik anlamda da dünya ülkeleri ile çok rahat rekabet edebilir.
Türkiye'de koalisyon neden sevilmiyor?
1-Çünkü Türkiye'de henüz hiçbir parti tam olarak siyasi olarak olgunlaşmış değil, ideolojik ve dinsel kutuplaşmalar var
2-Güçlü pozisyondaki parti diğer küçük partileri koalisyon hükümetinde kendi görüşlerini kabul ettirmek bakımından ezmeye çalışır ve bu sorun yaratabilir. Halbuki yapılması gereken örneğin Almanya gibi tam bir uyum içinde ülkenin menfaatine göre davranmaktır, kısaca parti menfaatine göre davranışlar koalisyona ve ülkeye zarar verir.
3- Eski koalisyon hükümetlerinde yaşanan bazı sorunlar ve sürekli erken seçimlerin yapılması halkın koalisyona karşı görüşünü olumsuz yönde etkilemiştir. Halbuki bu koalisyon hükümetlerinde bazı temel anayasa değişiklikleri yapılabilmiş, örneğin asgari ücretler, emekli maaşları ve memur maaşları %100 ler oranında artırılabilmiş, avrupa birliği uyumu için düzenlemeler yapılmış, idam cezası kaldırılmış, bölücü terör örgütü lideri yakalanabilmiştir. Genel olarak koalisyon hükümetleri ekonomik başarısızlık ve irticai endişeler, 28 şubat muhtırası vb nedeniyle sonlanmıştır.