Oruca Ne Zaman ve Nasıl Niyet Edilir?
Orucun önemli bir şartı da niyettir. Niyetsiz oruç geçerli değildir. Bu
sebeple; niyetin ne zaman ve nasıl yapılacağının bilinmesi gerekir. Niyet zamanı
itibariyle oruçlar ikiye ayrılır:
1- Akşamdan itibaren gündüz kuşluk vaktine kadar niyet edilebilen oruçlar:
Bunlar, Ramazan ayında tutulan, belirli günlerde tutulması adanan oruçlar ile
nafile olarak tutulan oruçlardır. Bu oruçlara geceleyin imsak vaktinden önce
niyet edilebileceği gibi gündüz kuşluk vaktine kadar da niyet edilebilir, gece
niyet etmek daha faziletlidir. Gündüz oruca niyetin caiz olması, imsaktan sonra
birşey yemeyip içmemeye ve orucu bozan bir iş yapmamaya bağlıdır. Eğer oruca
aykırı bir şey yapılmış ise gündüz niyet caiz olmaz.
2- İmsak vaktinden önce geceleyin niyet edilmesi gereken oruçlar:
Bunlar da; Ramazanda tutulamayıp başka zamanda kaza edilen Ramazan orucu ile her
çeşit keffaret oruçları, başlanıp ta bozulan nafile oruçların kazası ve mutlak
olarak adanan (zamanı belirlenmeyen) oruçlardır. Bu oruçlar için belirlenen bir
vakit olmadığından bunlar için imsaktan önce geceleyin niyet etmek lâzımdır. Bu
oruçlara tan yeri ağardıktan yani imsak vakti geçtikten sonra niyet edilmez.
Normal olarak oruca sahur yemeğini yedikten sonra niyet edilir.
Ancak sahurda uyanamayıp yeme içme zamanının bittiği imsak vaktinden sonra
kalkan bir kimse, güneş doğmuş olsa bile, kuşluk vaktine kadar o günün orucuna
niyet edebilir. Yeter ki, imsak vaktinden sonra orucu bozacak bir şey yapmasın.
Sahura kalkmak istemeyen bir kimse akşamdan sonra yarının orucuna niyet
edebilir, geceleyin kalkıp tekrar niyet etmesi gerekmez. Niyet esasen kalb ile
olur. Yani geceleyin, yarın oruç tutacağını kalbinden geçiren kimse niyet etmiş
demektir. Oruç tutmak düşüncesi ile sahur yemeğine kalkan kimsenin bu düşüncesi
de niyettir. Oruca kalb ile niyet etmek yeterlidir. Ancak kalb ile yapılan bu
niyeti dil ile söylemek daha iyidir. Bu sebeple, oruç tutacak olan kimse, hem
içinden niyet etmeli, hem de dili ile: "Niyet ettim Ramazan-ı şerifin yarın ki
orucuna" diye söylemelidir. Her günün orucuna ayrı niyet etmek lâzımdır.